Η κρίση και το τέχνασμα του «λαγού» του Θ. Ντζουμάνη

Κλείνοντας 1 χρόνο παρουσίας στο διαδίκτυο σκέφτηκα ότι το blog αυτό θα μπορούσε να εμπλουτιστεί με περισσότερες απόψεις, έτσι ώστε να αποτελέσει σημείο συνάντησης ή και αντιπαράθεσης.

Το παρακάτω κείμενο είναι του φίλου Θάνου Ντζουμάνη, που μου έκανε την τιμή να εκθέσει μέρος των απόψεών του.

Θα ακολουθήσουν κι άλλοι (στο email του blog μπορείτε να στείλετε κείμενα, όχι μεγαλύτερα των 400 λέξεων).

Μετά από δύο χρόνια στο μάτι του κυκλώνα, είναι πλέον εξαιρετικά σημαντικό να διακρίνουμε την εξέλιξη μιας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και την ελληνική της «έκδοση», με ένα μεταβατικό στάδιο που μας περνά από ένα τύπο κοινωνίας σε έναν άλλο.  

Οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις υποστηρίζουν ότι έχουμε ήδη φθάσει στη μέση της διαδρομής και είναι απαραίτητο να εντοπίσουμε  τα κρίσιμα ερωτήματα πάνω στα οποία διαμορφώνονται οι βασικές διαχωριστικές γραμμές μέσα στην κοινωνική θεωρία.

Προσπαθώντας κανείς να αφουγκραστεί τα ερωτήματα που δημιουργούνται στους περισσότερους παρατηρητές του φαινομένου αλλά και στην κοινή γνώμη, σε πρώτη πάντα ακρόαση, κωδικοποιεί 3 βασικούς άξονες: - Θα βγούμε τελικά από την κρίση; - Σε πόσα χρόνια; - Με ποιό τίμημα;

Κανείς επιστήμονας, πολιτικός ή πολίτης, ως εμπλεκόμενος με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, δε κατάφερε μέχρι αυτή τη στιγμή να δώσει ικανοποιητική απάντηση σε ερωτήματα  που αφορούν την τεχνητή κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.  Ακόμα και αν κάποιος από τους παραπάνω έφτανε στο σημείο να δώσει απάντηση, ως τελευταίο βαγόνι της αμαξοστοιχίας της παγκόσμιας διακυβέρνησης, δεν θα ήταν ικανοποιητική και για κανένα λόγο δε θα αποτελούσε λύση.

Η συνεχής σύγχυση των ερωτημάτων της οικονομικής κρίσης με εκείνα της δημιουργίας νέας κοινωνίας, είναι αυτή που θα παίξει το σημαντικότερο ρόλο στο αν οι αλλαγές θα οδηγήσουν σε  κοινωνική αναβάθμιση (upgrade) ή υποβάθμιση (downgrade). 

Αδιανόητο να ξεχνάμε πως στη μια περίπτωση οι εμπλεκόμενοι είναι απλοί παρατηρητές ή εργαλεία, ενώ στη δεύτερη πρέπει να αποτελούν τους δημιουργούς, τα βασικά συστατικά.

Θεωρώ τουλάχιστον επικίνδυνο να συνεχίσουμε να επικεντρωνόμαστε στις συνέπειες της κρίσης και στον τρόπο αντιμετώπισης τους, τη στιγμή που στην πραγματικότητα βιώνουμε την αποδυνάμωση της κοινωνίας και των δομικών της χαρακτηριστικών.

Κέρδος αποτελεί, για κάθε πολίτη ξεχωριστά να καταφέρει να αντιληφθεί, ποιά από αυτές τις δυο εντελώς διαφορετικές καταστάσεις, αλλά συνάμα τόσο συνδεδεμένες μεταξύ τους, είναι ο στόχος και ποιά ο «καταλύτης». 

Να θέσει διαφορετικά ερωτήματα για κάθε περίπτωση, να δώσει τις δικές του απαντήσεις και να εφαρμόσει στη συνέχεια τη θεωρία του σε απλά καθημερινά πράγματα.

Επομένως το ερώτημα είναι ρητορικό: Οι παγκόσμιοι κυβερνήτες προτιμούν να υπάρχει ένα κοινωνικό «μοντέλο» που θα υπηρετεί το κεφάλαιο πληρώνοντας  όπως έκαναν πάντα κάποιο αντίτιμο για «λαγό» ή μήπως έχουν ήδη βρει «λογιστικό» τρόπο να το παρακάμψουν και αυτό;

Αποτελεί λοιπόν προσωπική μας επιλογή αν θα παίξουμε το ρόλο του λαγού ή του συνδιαμορφωτή, αν θα συνεχίσουμε να βλέπουμε το δέντρο ή θα σηκώσουμε το κεφάλι ψηλά στο δάσος.

Θάνος Ντζουμάνης